Met locking assemblies, ook wel bekend als vergrendelingskoppelingen of spanbuskoppelingen, maak en vergrendel je mechanische verbindingen tussen assen en onderdelen. Ze zijn populair doordat ze eenvoudig zijn toe te passen en te onderhouden. Maar welke toepassingen zijn zoal geschikt? En wat zijn verder de voor- en nadelen? In dit blog zet ik het voor je op een rij.
Locking assemblies toepassen
Locking assemblies vind je voornamelijk in de werktuigbouwkunde en machinebouw, waarbij ze met name de volgende functies vervullen:
As-naafverbindingen
De assen en naven van machineonderdelen, zoals tandwielen, koppelingen, en katrollen, zijn met locking assembies aan elkaar te verbinden. Ze bieden daarbij een sterke en betrouwbare verbinding zonder dat er laswerk, sleutelverbindingen of schroefdraad aan te pas komt.
Nauwkeurige positionering
Om onderdelen op hun exacte positie op de as te behouden bieden ook locking assemblies uitkomst. Dit is vooral belangrijk in toepassingen waar precisie van cruciaal belang is, zoals in CNC-machines, draaibanken en precisie-instrumenten.
Spanning en koppeltransmissie
Wil je koppels en trekkrachten tussen assen en onderdelen overbrengen, zoals in transportbanden, pompen en ventilatoren, dan zijn locking assemblies geschikt.
De voordelen en nadelen van locking assemblies
De voordelen
Een van de voordelen van locking assemblies is dat je ze eenvoudig installeert en demonteert zonder speciaal gereedschap. Dit maakt onderhoud en reparaties veel gemakkelijker en sneller.
Daarnaast maken ze het mogelijk om componenten te vervangen zonder schade aan de as of andere onderdelen toe te brengen. Erg handig in situaties waarbij slijtage of vervanging van onderdelen regelmatig voorkomt.
In sommige toepassingen kunnen locking assemblies dienstdoen als trillings- of schokdemper, waardoor je de levensduur van de machine verlengt.
Een ander belangrijk voordeel is dat je de koppelingen meerdere malen kunt gebruiken. Na demontage kun je hetzelfde element meermaals weer monteren.
Nog een voordeel is dat je dit element ook op een as met spiebaan kunt klemmen.
De nadelen
Een nadeel kan zijn dat je rekening moet houden met de dikte van je naaf (waar het element aan de buitenring tegenaan drukt). Daar moet voldoende materiaal zijn zodat de koppeling deze niet stuk drukt).
Bij de montage op een as/naaf met spiebaan kan het zijn dat je vervorming krijgt op de rand van de spiebaan. Hierdoor zal de demontage iets moeilijker gaan. In diverse uitvoeringen
Locking assemblies zijn in diverse uitvoeringen verkrijgbaar
Afhankelijk van de toepassing zijn er diverse uitvoeringen verkrijgbaar. Denk hierbij aan:
manier van klemmen (alleen op de binnenring of op zowel binnen en buitenring);
de beschikbare ruimte voor klemmen;
montage;
over te brengen koppel. Het verschil kan je maken door maatvoering binnen/buitenring, uitvoering (soort koppeling) en lengte van de koppeling.
De meeste elementen zijn zelf centrerend, hierdoor zijn deze beter te gebruiken in toepassingen die hoog toerig zijn of waar kans op onbalans kan ontstaan. Twijfel je of je de juiste koppeling hebt, check het dan bij de fabrikant van de koppeling.
Ter illustratie geef ik je hier drie voorbeelden van locking assemblies:
Een voorbeeld bij beperkte ruimte (door de dikte van de naaf)

Voor het overbrengen van een hoog koppel heb je een groot oppervlak/raakvlak van de koppeling nodig. Zie de onderstaande twee voorbeelden.


Waar moet je verder op letten bij je keuze?
De prijzen variëren per type koppeling, maar zeker ook per fabrikant. Zo bestaan er A- en B-merken. Kies bij hoogwaardige machines en overbrengingen altijd voor een A-merk. In de meeste andere gevallen voldoet een B-merk ook prima.
In bijna alle gevallen hebben fabrikanten een tabel beschikbaar waar het over te brengen koppel vermeld staat, net als het koppel waarmee je de schroeven moeten aangedraaid.
Conclusie
Locking assemblies zijn een betrouwbare elementen om, door middel van frictie, een sterke as-naafverbinding te maken. Hiermee kun je hoge koppels, axiale en radiale krachten op een eenvoudige manier overbrengen.